استانبول: فرهنگ
استانبول شهری پرجنبوجوش با میراث فرهنگی غنی و چشمانداز رسانهای پر رونق است و یکی از بزرگترین کلانشهرهای جهان است که تقریباً 15 میلیون نفر جمعیت دارد. این شهر در طول تاریخ خود به عنوان چهارراهی برای تمدن ها، فرهنگ ها و تجارت بین المللی عمل کرده است و میراث فرهنگی چند لایه ای را در خود دارد و منبعی غنی برای هنرهای سنتی و صنایع دستی است.درشهری که 74.5 درصد از گردش مالی ترکیه در آن انجام میشود، طبیعی است که نقش پررنگی در عرصه فرهنگی هم داشته باشد. . استانبول به عنوان یک شهر فرهنگی سالانه میزبان رویدادهای گوناگون و جشنوارههای فرهنگی و هنری متنوعی است؛ از جمله میتوان به جشنواره های بین المللی فیلم، موسیقی و هنر و طراحی و صنایع دستی اشاره کرد.
استانبول برای قرنها یک چشمه جوشان فرهنگی بوده است که عناصر یونانی، بیزانسی و عثمانی را در هم آمیخته است. این میراث چند فرهنگی، در معماری، آشپزی و سنت های آن مشهود است. این شهر دارای مراکز فرهنگی، تئاترها و موزههای متعددی است. مرکز فرهنگی آتاتورک در میدان تکسیم یک مرکز اصلی برای اجراهای اپرا، باله و تئاتر است.
موزههای استانبول
استانبول دارای موزه های فراوانی است که هرکدام نگاهی اجمالی به تاریخ و فرهنگ غنی شهر دارند.
موزه های باستان شناسی استانبول: این موزهها در محله Eminönü، در نزدیکی پارک Gülhane و کاخ توپکاپی، بیش از یک میلیون شی از دورهها و تمدنهای مختلف را در خود جای دادهاند. این مجموعه شامل سه موزه اصلی است: موزه باستان شناسی، موزه شرق باستان و Tiled Kiosk.
موزه رحمی ام کوچ (Rahmi M. Koç Museum): این موزه که در ساحل شاخ طلایی قرار دارد، به تاریخ حمل و نقل، صنعت و ارتباطات اختصاص دارد. این مجموعه وسیعی از اقلام، از سوزن های گرامافون گرفته تا کشتی ها و هواپیماهای در اندازه واقعی را دارد.
کاخ توپکاپی(Topkapı Palace): کاخ توپکاپی که زمانی اقامتگاه اصلی سلاطین عثمانی برای نزدیک به 400 سال بود، اکنون موزه ای است که نگاهی جذاب به سبک زندگی مجلل دربار عثمانی ارائه می دهد. مجموعه گسترده ای از مصنوعات از جمله خزانه داری امپراتوری، حرمسرا و آشپزخانه های قصر را در خود جای داده است.
موزه ساکیپ سابانجی (Sakıp Sabancı Museum): این موزه که در تنگه بسفر قرار دارد، بهخاطر نمایشگاههای هنر معاصر و مجموعهای از هنر عثمانی شناخته شده است. همچنین دارای یک باغ زیبا و یک کافه با مناظر خیره کننده از شهر است.
موزه پرا (Pera Museum): موزه پرا که در ساختمانی تاریخی در بی اوغلو قرار دارد، بر هنر ترکی و بینالمللی با تأکید ویژه بر اواخر دوره عثمانی تمرکز دارد. همچنین میزبان نمایشگاه های موقت و رویدادهای فرهنگی است.
استانبول مدرن: این موزه هنرهای معاصر در تنگه بسفر واقع شده است و آثار هنرمندان ترک و بین المللی را به نمایش می گذارد. این یک برنامه نمایشگاهی پویا و همیشه در حال تغییر ارائه می دهد.
موزه هنرهای ترکی و اسلامی: این موزه که در منطقه سلطان احمد واقع شده است، مجموعه وسیعی از هنرهای اسلامی از جمله نسخ خطی، فرش، سرامیک و منسوجات را در خود جای داده است. مروری جامع بر دستاوردهای هنری جهان اسلام ارائه می دهد.
کتابخانههای استانبول
ده کتابخانه مهم در استانبول:
برخی از این کتابخانهها 24 ساعته به مراجعهکنندگان خدمات ارائه میدهند
1. کتابخانه رامی Rami Kütüphanesi
2. کتابخانه موزه ادبیات احمد حمدی تانپینار Ahmet Hamdi Tanpınar Edebiyat Müze Kütüphanesi
4. کتابخانه نسخ خطی ارزن Millet Yazma Eser Kutuphanesi
5. کتابخانه دولتی بیازیت Beyazit State Library
6. کتابخانه کوپرولو Koprulu Kutuphanesi
7. کتابخانه رجای مهمت افندی Recai Mehmet Efendi Kutuphanesi
8. کتابخانه انستیتو گوته Goethe-Institut Kutuphane
9. کتابخانه عاطف افندی Atif Efendi Library
10. مؤسسه باستان شناسی آلمان Deutsches Archaeologisches Institut
استانبول از نظر فرهنگ مطالعه و میزان مطالعه کتاب شهر بسیار جالبی است.میزان مطالعه و فرهنگ کتابخوانی در استانبول بسیار توسعه یافته است
بر اساس “ما در واقع می خوانیم: تحقیقات فرهنگ مطالعه فعلی ترکیه” که توسط TÜYAP و انجمن ناشران ترکیه سازماندهی شده است، در 11 سال گذشته نرخ مطالعه کتاب در ترکیه از 30 درصد به 42 درصد افزایش یافته است. استانبول بخش مهمی از این افزایش بوده است
افزون بر این، شهرداری کلانشهر استانبول، با انجام پروژههای فرهنگی ، دانش آموزان و دانشجویان را به مطالعه ترغیب میکند (برنامه های مطالعه مانند “Istanbul’u Okuyorum”).
نمایشگاه های کتاب: رویدادهایی مانند نمایشگاه کتاب استانبول جمعیت زیادی را به خود جذب می کند که نشان دهنده علاقه شدید به ادبیات است. در این رویدادها نویسندگان داخلی و بین المللی حضور دارند.
کتابفروشی ها: این شهر دارای کتابفروشی های متنوعی است، از زنجیره های بزرگ مانند D&R گرفته تا فروشگاه های کوچک و مستقل در مناطقی مانند Beyoğlu و Kadıköy.
◉نقش استانبول در شکوفایی ادبی
نفوذ تاریخی: استانبول در طول تاریخ خود مرکز ادبیات بوده و فرهنگ های مختلف را تحت تأثیر قرار داده است.نویسندگان برجسته: این شهر نویسندگان برجسته بسیاری مانند اورهان پاموک و احمد حمدی تانپینار را که در صحنه ادبی پر جنب و جوش نقش دارند، تولید و الهام گرفته است.
استانبول: رسانه ها
ترکیب منحصر به فرد تاریخ و مدرنیته استانبول آن را به شهری جذاب برای علاقه مندان به فرهنگ و رسانه تبدیل کرده است. شهر استانبول یک پایتخت رسانه ای جهانی است که به خاطر تولیدات فیلمهای سینمایی تلویزیونی پررونق، به ویژه درام ها و سریال های تاریخی شناخته شده است. استانبول را شهر تلویزیون نامیدهاند! کار بازسازی تاریخ در سریال های تلویزیونی ترکی و تولید انبوه سریالهای تلویزیونی در این شهر بسیار پر رونق است. وجود لوکیشنهای جذاب و گوناگون و امکانات فنی فراوان، موجب شده است که حجم عظمی از تولیدات سینمایی و تلویزیونی در این شهر اجام شود. سریال های ترکی هم در سطح ملی و هم در سطح بین المللی محبوب هستند
رسانه های چاپی و دیجیتال
این شهر دارای چشم انداز رسانه های چاپی و دیجیتال پر جنب و جوش است، با روزنامه ها، مجلات و پلتفرم های آنلاین متعددی که طیف وسیعی از موضوعات را پوشش می دهند.استانبول دارای چشم انداز رسانه ای پر جنب و جوش و گوناگونی است که پلتفرم های سنتی و دیجیتال را در بر می گیرد. برخی از رسانه های فعال در این شهرستان به شرح زیر است:
رسانه های سنتی: حریت: یکی از قدیمی ترین و پرتیراژترین روزنامه های ترکیه که طیفی از موضوعات از سیاست گرفته تا سرگرمی را پوشش می دهد.
روزنامه ملیت: یکی دیگر از روزنامه های برجسته که به دلیل تحلیل های عمیق و پوشش جامع اخبار ملی و بین المللی شناخته شده است.
صباح: روزنامه ای پرمخاطب که اخبار، تحلیل ها و نظرات را در مورد موضوعات مختلف ارائه می دهد.
جمهوریت: روزنامه معتبر با تمرکز بر روزنامه نگاری تحقیقی و گزارش انتقادی.
رسانه دیجیتال: دیکن: یک پلتفرم خبری آنلاین مستقل که روزنامه نگاری انتقادی و تحلیلی را ارائه می دهد.
T24: یک رسانه دیجیتال خبری که اخبار به روز و بررسی عمیق را در مورد موضوعات مختلف ارائه می دهد.
Haberler: یک پورتال خبری آنلاین محبوب که اخبار فوری، ورزش، سرگرمی و موارد دیگر را پوشش می دهد.
دیلی صباح: نسخه انگلیسی زبان روزنامه صباح، برای مخاطبان بین المللی.
رسانه پخش تلویزیونی:
TRT (شرکت رادیو و تلویزیون ترکیه): پخش کننده دولتی که انواع کانال های تلویزیونی و رادیویی از جمله اخبار، سرگرمی و برنامه های فرهنگی را ارائه می دهد.
Kanal D کانال دی: یک شبکه تلویزیونی بزرگ که ترکیبی از اخبار، سریال های نمایشی و برنامه های سرگرم کننده را پخش می کند.
TV8 : با تولید و پخش مسابقات ورزشی و خانوادگی و شوهای تفریحی از نفوذ و محبوبیت زیادی برخوردار است. این شبکه تلویزیونی در استانبول مستقر است.
Show TV شو تی وی: یکی دیگر از شبکه های تلویزیونی پرطرفدار که به خاطر پوشش خبری و سریال های تلویزیونی پرطرفدارش شناخته شده است.
CNN Türk: ورژن ترکی CNN که پوشش خبری و تحلیل 24 ساعته را ارائه می دهد.
این رسانه ها نقش تعیین کننده ای در شکل دادن به افکار عمومی و اطلاع رسانی به ساکنان استانبول دارند.
در سال 2022 نزدیک به 500 کانال تلویزیونی در ترکیه وجود داشته که از نظر تعداد کانال های تلویزیونی در رتبه چهارم اروپا قرار دارد. شهروندان استانبول مخاطب هدف بسیاری از این شبکههای تلویزیونی هستند.
▣ برخی منابع:
Tepeli Türel, Özlem, & Demireş Özkul, B. (2022). Istanbul as a “City of Design”: A Critical Perspective from a Local Neighbourhood. M/C Journal, 25(3). https://doi.org/10.5204/mcj.2902 (Original work published June 27, 2022)
https://journal.media-culture.org.au/index.php/mcjournal/article/view/2902
tv-cities-istanbul . Mediapolis a journal of cities and culture.