دورانهای تاریخ ترکیه را میتوان به شش دوره تقسیم کرد:
پیش از تاریخ: سکونت انسان در آناتولی به دوران پارینه سنگی باز می گردد. گوبکلی تپه که قدمت آن به حدود 10000 سال قبل از میلاد می رسد، خانه قدیمی ترین سازه شناخته شده دست بشر است. Çatalhöyük سکونتگاه دوران نوسنگی (7500–5700 قبل از میلاد)، بزرگترین و مهمترین بنای نوسنگی کشف شده است.
تمدن های عصر برنز: آناتولی شاهد ظهور تمدن هایی مانند هاتیها (Hattian) امپراتوری اکدیها (Akkadian) آشورها (Assyria) و هیتیها (Hittites) بود.
دوران باستان کلاسیک: آناتولی نقش مهمی در امپراتوری روم بیزانس ایفا کرد. شهرهای مهم شامل افسوس، پرگامون و انطاکیه بودند.
دوران قرون وسطی: امپراتوری سلجوقی بخش هایی از آناتولی را تحت کنترل داشت. امپراتوری عثمانی به شهرت رسید و این منطقه را برای قرن ها شکل داد. بورسا اولین پایتخت عثمانی شد.
امپراطوری عثمانی: عثمانی ها حکومت خود را گسترش دادند و در قرن 16 و 17 به اوج خود رسیدند. استانبول (قسطنطنیه سابق) پایتخت آنها بود. این امپراتوری اروپا، آسیا و آفریقا را در بر گرفت و بر فرهنگ، تجارت و سیاست تأثیر گذاشت.
ترکیه مدرن: پس از جنگ جهانی اول، امپراتوری عثمانی فروپاشید. در زمان مصطفی کمال آتاتورک، ترکیه در دهه 1920 به یک جمهوری سکولار تبدیل شد. مدرنیزاسیون، صنعتی شدن و اصلاحات دموکراتیک را پذیرفت. در طول جنگ جهانی دوم، ترکیه به طور رسمی بی طرف باقی ماند. با این حال، در نهایت در کنار قدرت های متفقین قرار گرفت و وارد جنگ شد.
مهمترین تحول تاریخی تاریخ ترکیه، فروپاشی امپراتوری عثمانی است که منجر به تأسیس جمهوری مدرن ترکیه در سال 1923 شد. پس از آن اصلاحات عمیق و گسترده مصطفی کمال آتاتورک است که ترکیه را در مسیر تاریخی نوینی قرار داد.
آتاتورک و اندیشه او
مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه مدرن ، برنامه ای دقیق از اصلاحات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را آغاز کرد. ایدئولوژی بنیادی او ریشه در ارزش های روشنگری داشت و بر آموزش، علم، فرهنگ و هنر تأکید داشت. هدف آتاتورک ایجاد یک دولت- ملت سکولار به سبک غربی و یک جامعه آزاد بود. اصول ششگانه اصلاحات آتاتورک عبارت بودند از:
جمهوری خواهی: دولتی که در آن حاکمیت متعلق به مردم است.
ناسیونالیسم : تأکید بر جایگاه ویژه و هویت ترکیه .
مردمگرایی : تضمین نمایندگی مردم و مشارکت آنان.
سکولاریسم : جدایی دین از دولت
ترویج توسعه: آموزش، صنعت و مدرنسازی زیرساخت ها
اصلاح طلبی : به دنبال پیشرفت و نوسازی.
چشم انداز آتاتورک ایجاد یک جمهوری دموکراتیک، همسو با ارزش های اروپایی بود. ، رهبری آتاتورک ترکیه را از یک امپراتوری به یک جمهوری مدرن تبدیل کرد و اثری پاک نشدنی در تاریخ و هویت آن بر جای گذاشت. او خط پایانی بر خلافت عثمانی کشید، دین را از سیاست جدا کرد و یک نظام حقوقی سکولار را ترویج کرد. اصلاحات او همچنین شامل جایگزینی خط عربی با الفبای لاتین و رواج قوانین مدنی بود. هدف او همسویی ترکیه با هنجارها و پیشرفت اروپایی بود.
محتوای مرتبط:
ترکیه و استانبول در سفرنامه ابن بطوطه